Wie is er aansprakelijk? Een vraag die vaak gesteld wordt bij schade. Maar ook als je een hypotheek afsluit spreekt aansprakelijkheid een rol. Welke? Wij vertellen erover.
 
Wanneer je samen met een partner een woning koopt en daarvoor bij de bank een hypothecair krediet afsluit, dan worden jullie samen aansprakelijk voor de totale schuld. Dat is niet erg. Maar het is wel goed je daarvan bewust te zijn.
 
Samen kopen en samen lenen
Het maximale bedrag dat banken mogen financieren voor de aankoop van een woning ligt wettelijk vast. Dit maximale bedrag wordt in belangrijke mate bepaald door het inkomen, de waarde van de woning en de investeringen die de kopers gaan doen om de woning energiezuiniger te maken. Vaak zien wij dat er twee inkomens nodig zijn om het bedrag te kunnen lenen, nodig is voor de aankoop van de woning. Daarom is het gebruikelijk dat je met z’n tweeën de woning koopt, beide eigenaar wordt en allebei een lening bij de bank aangaat. In dat geval bepaalt de bank op basis van beide inkomens het maximale bedrag dat kan worden geleend.
 
De bank wil zekerheid
Elke bank die een lening geeft, wil maximale zekerheid dat de lening op enig moment wordt terugbetaald. Banken hebben bij een hypotheek een bijzondere positie. Worden de rente en aflossing niet op tijd betaald dan mag, in het uiterste geval, de bank de woning verkopen en met de opbrengst uit de verkoop de lening aflossen. Zo’n gedwongen verkoop vindt echt niet plaats op het moment dat je eens een keer te laat bent met het betalen van de rente en aflossing. Maar is er op enig moment geen perspectief dat je de hypotheeklasten in de toekomst wél kan betalen dan kan en mag de bank tot zo’n gedwongen verkoop overgaan. Het meest komt dit voor wanneer de relatie tussen de partners eindigt. Ook bij overlijden, waarbij er geen overlijdensrisicoverzekering is afgesloten. Dat laatste is heel onverstandig want voor een paar euro per maand is dit risico vaak goed af te dekken.  
 
Als de opbrengst onvoldoende is
Het kan zijn dat de partners uit elkaar gaan en besluiten de woning zelf te verkopen. Afhankelijk van de markt kan de opbrengst lager zijn dan het restant van de hypotheekschuld. Dat kan ook bij een verkoop die afgedwongen wordt door de bank het geval zijn. De vraag is dan hoe de bank met deze restschuld omgaat. Het antwoord is dat de bank beide partners voor de volledige restschuld kan aanspreken. Dat heet “hoofdelijke aansprakelijkheid”. De bank zal over het algemeen de partner aanspreken van wie men denkt dat deze voldoende bezittingen heeft om deze restschuld te betalen. Lost een van de partners de volledige restschuld af, dan is de wettelijke regeling zo dat deze partner dan zelf het deel van de schuld van de andere partner op de ex-partner moet zien te verhalen. Is deze ex-partner hiertoe niet in staat of is deze met de Noorderzon vertrokken dan blijft de andere partner dus met de volledige restschuld zitten.
 
Restschuld kan aankoop nieuwe woning bemoeilijken
Ook wanneer de ex-partner in de woning blijft wonen, kan de “oude” schuld voor de andere partner problemen geven, ook wanneer de ex-partner de rente en aflossing keurig betaalt. Want zolang de “oude” schuld bestaat blijven beide partners hoofdelijk aansprakelijk voor deze schuld. Wanneer de partner die het pand heeft verlaten een andere woning wil kopen en hiervoor ook weer een hypotheek wil afsluiten zal de bank bij deze nieuwe hypotheek rekening houden met de mogelijkheid dat de partner in de toekomst mogelijk de restschuld van de oude hypotheek moet betalen. Dit heeft dan vaak tot gevolg dat de partner die de voorheen gezamenlijk aangekochte woning heeft verlaten niet gemakkelijk een financiering kan krijgen, voldoende voor de aankoop van een nieuwe woning.

Ontslag uit hoofdelijke aansprakelijkheid aanvragen
Wat er in die situatie moet gebeuren is dat aan de bank van de “oude” lening verzocht moet worden om de partner die de woning heeft verlaten te ontslaan van de aansprakelijkheid voor de voorheen samen aangegane schuld. Daarvoor is de medewerking van zowel de ex-partner als van de bank nodig. Bij een “vechtscheiding” kan het lastig zijn om de medewerking van de ex-partner te krijgen. Maar ook het traject naar de bank is lastig. Want de bank zal alleen tot dit ontslag van aansprakelijkheid overgaan indien men heeft vastgesteld dat de ex-partner in staat is de rente en aflossing van de restschuld volledig zelf te dragen.
 
Advies en begeleiding bij scheiding is echt nodig
Het is uiteraard niet te hopen. Maar krijg je te maken met een scheiding, vraag dan tijdig advies en begeleiding van ons kantoor. Koop ook niet “zo maar” een nieuwe woning. Want de kans is groot dat je deze woning niet met een hypotheek kan financieren zolang je mede aansprakelijk bent voor de schuld van de woning waar je voorheen met jouw ex-partner hebt gewoond.